Od czasów wynalezienia pierwszej żarówki minęło już wiele lat. Obecnie produkowane modele są coraz lepiej opracowywane i bardziej energooszczędne. Jakie rodzaje żarówek można spotkać na rynku? Co je charakteryzuje?
Sztuczne oświetlenie ułatwia nam codzienne funkcjonowanie. Dzięki niemu nie jesteśmy uzależnieni od pory dnia i światła słonecznego, więc możemy pracować, czytać i siedzieć nawet do późnych godzin nocnych. Nowoczesne żarówki różnią się od tych klasycznych. Rozwój technologii sprawił, że te produkty są wydajniejsze, bardziej ekonomiczne i odporne na uszkodzenia.
Wyróżniamy cztery podstawowe kategorie żarówek:
Spotyka się także żarówki dekoracyjne, które wyróżniają się ozdobnym żarnikiem wewnątrz bańki.
Jeszcze niedawno był to najczęściej wybierany typ żarówek. Charakteryzuje się emitowaniem ciepłego, przyjemnego światła, a także niską ceną i łatwą dostępnością. Jednak w porównaniu do nowocześniejszych rozwiązań żarówka klasyczna pobiera bardzo dużo prądu i ma krótką żywotność – czas jej pracy wynosi przeciętnie 1000 godzin. Ponadto cechuje się niską wydajnością. Używa tylko kilku procent pobieranej energii elektrycznej, aby wytworzyć światło, a resztę przekształca w ciepło.
W żarówkach halogenowych środek wypełnia się gazem z dodatkiem halogenu, który wpływa na zwiększenie temperatury żarnika. Emitują one jasne, niemigające światło, pozwalające na precyzyjne oświetlenie obiektów i pomieszczeń, poza tym występują w małych rozmiarach, więc sprawdzą się jako oświetlenie punktowe i wbudowane na przykład w sufit. W porównaniu do klasycznych żarówek są wydajniejsze i mają dłuższą żywotność, nawet do 3000 godzin. Zużywają również mniej energii, ale działają tylko przy niskim napięciu.
Świetlówki zalicza się do lamp wyładowczych, w których światło jest emitowane dzięki wyładowaniom jarzeniowym w rurze. Wykorzystuje się w nich rtęć, więc muszą być utylizowane w odpowiedni sposób. Wyróżnia się świetlówki kołowe, liniowe (proste), w kształcie litery U bądź kompaktowe. W odróżnieniu od tradycyjnych żarówek są bardziej energooszczędne, a ich trwałość – przy odpowiednim użytkowaniu – sięga nawet 10 lat. Do wad zalicza się zawartość rtęci, zmniejszoną żywotność przy częstym włączaniu i wyłączaniu światła czy gorsze oddawanie i podkreślanie kolorów na przykład ścian. Można je stosować zamiast żarówek klasycznych, ponieważ mają takie same, znormalizowane gwinty.
Żarówki LED są najlepszą alternatywą dla klasycznych modeli. Ich nazwa może być myląca, ponieważ w środku bańki nie mają żarnika, a diody elektroluminescencyjne. Charakteryzują się szeregiem zalet, wśród których wymienia się:
Do istotnych cech żarówek LED zalicza się także natychmiastowy zapłon i krótki czas osiągania pełnej jasności. Są znacznie droższe od pozostałych modeli, jednak ich ekonomiczność szybko zwraca wydatek.
Zdj. główne: Skye Studios/unsplash.com
