Wytwórnia porcelany w Ćmielowie to kultowe miejsce na mapie Polski. Figurki z Ćmielowa to wyznacznik dobrego gustu i smaku, są idealną propozycją na luksusowy prezent dla miłośnika designu i nie tylko!
Początek Zakładu Porcelany Ćmielów sięga 1790 roku, pomysłodawcą założenia manufaktury był miejscowy garncarz Wojtas. Natomiast pierwszym dyrektorem wytwórni od 1804 roku przez prawie kolejne trzy dekady był Adolf Fryderyk Wattke. Dzięki jego zarządzaniu ćmielowska manufaktura rozkwitła – wyroby osiągnęły wysoki poziom techniczny i zyskały uznanie ówczesnych dygnitarzy. Przez kolejne lata cyklicznie zmieniali się właściciele dóbr Ćmielowa. Podczas I wojny światowej fabryka wstrzymała produkcję na 6 lat, a kolejna wojna nie doprowadziła do jej upadku i zniszczenia, mimo śmierci głównego udziałowca Stanisława Burtana. Dalsze losy fabryki były nie mniej zawiłe – ostatecznie w 1997 roku nowym właścicielem został Adam Spała. Dziś miejsce to słynie z ręcznej produkcji porcelany nie tylko w Polsce, ale i za granicą.
Pierwsze modele porcelanowych figurek wyszły spod ręki ćmielowskich ceramików w 1952 roku. Były projektowane w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego do około 1965 roku. Młodzi, niezwykle utalentowani rzeźbiarze z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych opracowali niezwykłą kolekcję miniaturowych figurek, które zachwycały poziomem artystycznym – popularne w tamtych latach ceramiczne “durnostojki” nie dorastały im do pięt. Oszczędna w detale forma i brak krzykliwych kolorów dały spektakularny efekt (dominowały zwierzęta, rzadziej były to postaci ludzkie). Początkowo nie przypuszczano, że figurki spotkają się z ciepłym przyjęciem odbiorców, więc produkowano je w małych seriach i sprzedawano tylko w niektórych sklepach. Produkcję rozbudowano, gdy okazało się, że liczba chętnych na zakup figurek znacznie przewyższa podaż.
Co sprawiło, że mimo wysokiej ceny zainteresowanie figurkami z Ćmielowa było tak duże? Porcelanowe bibeloty miały bardzo awangardową formę, jak na zastaną rzeczywistość (bimorficzne linie, asymetria). Przywodziły na myśl malarskie dzieła Pabla Picassa i rzeźby Constantina Brancusiego. Figurki z porcelany autorstwa Mieczysława Naruszewicza, Lubomira Tomaszewskiego, Henryka Jędrasiaka i Hanny Orthwein były dopracowane w najmniejszym detalu, zachwycały lekkością i nowoczesnymi kształtami, których brakowało klasycznym bibelotom, jakie “zdobiły” polskie meblościanki. Finalnie powstało około 130 modeli figurek – aktualnie ceny oryginalnych okazów z lat 50. ubiegłego wieku osiągają ceny rzędu 1000-2500 złotych.
Podsumowując, ponadczasowe wzory figurek z Ćmielowa do dziś są aktualne i zachwycają swoim estetycznym, nowatorskim wyglądem. W opinii znawców sztuki ćmielowskie figurki są dumą polskiego wzornictwa lat 50. i 60. XX wieku. Mimo upływu lat nie brakuje miłośników miniaturowych wyrobów z porcelany, którzy chętnie rozbudowują swoje kolekcje o kolejne zdobycze. Co ciekawe, ku radości fanów, po 2000 roku fabryka w Ćmielowie wznowiła produkcję kultowych figurek.
Zdj. główne: Pablo Soriano/unsplash.com
